کابلها از مهمترین اجزای صنعت برق هستند که وظیفه انتقال انرژی الکتریکی از مبدأ به مقصد را بر عهده دارند. انتخاب درست کابلها میتواند نقش تعیینکنندهای در ایمنی، کارایی و طول عمر سیستمهای برقی داشته باشد.
در این مقاله قصد داریم شما را با تکنولوژی کابلها، اجزای تشکیلدهنده، دستهبندی کابلهای فشار قوی و اصطلاحات مهم در این زمینه آشنا کنیم. اگر میخواهید بهترین انتخاب را برای کابلهای برق داشته باشید، تا پایان همراه ما باشید.
کابلها نه تنها برای انتقال انرژی استفاده میشوند، بلکه وظیفه حفاظت، ایمنی و بهینهسازی جریان الکتریکی را نیز بر عهده دارند. انتخاب نادرست کابل میتواند موجب:
خسارات مالی سنگین
ایجاد نقص فنی در سیستم برق
از بین رفتن کابلها
حتی بروز حوادث خطرناک و تلفات جانی شود.
به همین دلیل، شناخت کامل ساختمان کابلها و اصول استاندارد انتخاب آنها بسیار ضروری است.
کابلهای برق از چند بخش اصلی ساخته میشوند که هر یک وظیفهای خاص دارند. این اجزا عبارتاند از:
هادی (مغزی): بخش مرکزی که وظیفه انتقال جریان برق را بر عهده دارد.
عایق: پوششی که دور هادی قرار گرفته و مانع از نشتی جریان میشود.
پوسته فلزی یا شیلد: برای کنترل میدان الکتریکی و حفاظت در برابر اثرات خارجی.
پرکننده: موادی که فاصله بین هادیها را پر میکنند.
زره و غلاف بیرونی: برای محافظت کابل در برابر ضربههای مکانیکی و عوامل شیمیایی.
به طور کلی، ساختمان کابل از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
هادی (مغزی)
عایق (پوشش اطراف هادی)
زره و غلاف بیرونی نیز برای حفاظت بیشتر به کار میروند.
کابلها بسته به کاربرد و سطح ولتاژ به چند دسته تقسیم میشوند:
کابلهای فشار قوی (برای انتقال در شبکههای فوق توزیع)
کابلهای فشار متوسط (جهت مصارف صنعتی و شهری)
کابلهای فشار ضعیف (برای توزیع نهایی برق)
کابلهای حفاظتی (جهت ایمنی و جلوگیری از اضافهجریان و اتصال کوتاه)
هر یک از این کابلها با توجه به ولتاژ، نوع عایق، جنس هادی و غلاف انتخاب میشوند.
برای درک بهتر ساختمان کابلها، باید با برخی اصطلاحات تخصصی آشنا شویم:
مغزی (هادی): وظیفه انتقال توان الکتریکی.
پوسته: لایهای درون عایق برای کنترل میدان الکتریکی.
غلاف: پوشش فلزی یا غیر فلزی برای محافظت کابل.
زره: حفاظ مکانیکی در برابر ضربه و فشار.
شیلد (پوسته فلزی): لایهای برای محدود کردن میدان الکتریکی و جلوگیری از اثرات خارجی.
پرکننده: مادهای برای پر کردن فضای خالی بین هادیها.
عایق ترموپلاستیک: از جنس پلاستیک، نرمشونده با حرارت.
عایق کراسلینک شده: عایقی مقاوم در برابر حرارت و شرایط شیمیایی.
انتخاب کابل بدون در نظر گرفتن استانداردها و شرایط محیطی میتواند خسارات جدی به همراه داشته باشد. برخی از فاکتورهای مهم در انتخاب کابل عبارتاند از:
نوع و جنس هادی (مس یا آلومینیوم)
نوع عایق (ترموپلاستیک یا کراسلینک شده)
جنس غلاف و زره
سطح ولتاژ مورد نیاز
شرایط نصب (زمینی، هوایی یا داخل کانال)
کابلها نقش کلیدی در صنعت برق دارند و انتخاب صحیح آنها میتواند امنیت و کارایی سیستمهای الکتریکی را تضمین کند. شناخت اجزای کابل، انواع ولتاژها و اصطلاحات تخصصی به شما کمک میکند تا بهترین تصمیم را در هنگام خرید و نصب کابلهای برق بگیرید.
طراحی شده توسط کاراوب